Πόσες φορές έχεις χρειαστεί βοήθεια στη ζωή σου;
Πόσες φορές έχεις δεχτεί βοήθεια στη ζωή σου;
Απλές ερωτήσεις που πολλές φορές έχουν βαθιές απαντήσεις.
Άραγε πόσες φορές έχεις χρειαστεί βοήθεια είτε σε προσωπικό, είτε σε σχολικό επίπεδο και παρ’ όλο που ήξερες ότι αυτό θα σου έλυνε το πρόβλημα στο ένα δέκατο του χρόνου, αρνήθηκες στον εαυτό σου αυτή την βοήθεια;
Το θέμα της προσφοράς και της ζήτησης είναι πολύ μεγάλο και φυσικά δεν αναφέρομαι στην οικονομία και το εμπόριο. Η αποδοχή βοήθειας είναι ένα μεγάλο θέμα που ακουμπά θέματα κουλτούρας και παιδείας.
Μεγαλώνουμε σε μία κοινωνία που μας μαθαίνει να κοιτάζουμε τον εαυτό μας. Πολλοί από εμάς έχουμε τη νοοτροπία του «Κοίτα την πάρτη σου και άσε τους άλλους να πνίγονται». Ναι, σίγουρα δεν αφορά όλους αυτό, δεν παύει όμως να αφορά ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού και να έχει συντελέσει στην κατάσταση που βρισκόμαστε τώρα.
Δυσκολευόμαστε να δεχτούμε να μας βοηθήσουν ακόμα κι αν έχουμε σακούλες στα χέρια και μας πέφτουν τα πορτοκάλια. Τα κυνηγάμε στο δρόμο και όταν μας λένε «Θέλετε βοήθεια;», απαντάμε κάτι ξεψυχισμένο, ενώ τρέχουμε στην κατηφόρα για να τα προλάβουμε. Ακόμα κι αν βρεθεί κάποιος να μας βοηθήσει, θα δεχτούμε εν τέλει με το κεφάλι κάτω, γεμάτοι ντροπή λες και έχουμε κάνει κάτι κακό.
Τι σημαίνει αυτό όμως; Γιατί το ένα να είναι αλληλένδετο με το άλλο;
Το να ζητήσω βοήθεια δεν είναι αδυναμία
Βλέπεις, έχουμε συνδυάσει την βοήθεια με την αδυναμία.
Θυμάμαι διάφορα σλόγκαν όπως «Βοηθάμε όσους έχουν ανάγκη», «Αν μπορείς, βοήθησε κάποιον που το χρειάζεται». Μάθαμε λοιπόν ότι, «Βοηθάω» σημαίνει «είμαι δυνατός» και «Δέχομαι βοήθεια» δείχνει ότι «είμαι αδύναμος».
Πώς να ζητήσεις βοήθεια λοιπόν, όταν αισθάνεσαι έτσι και όταν ξέρεις ότι οι υπόλοιποι θα σε δουν κάτω από αυτό το πρίσμα; Αν ζητήσω βοήθεια, αυτό σημαίνει ότι είμαι ανεπαρκής, αδύναμος και θα εξαρτώμαι από άλλους. Θα πρέπει να αφεθώ στη μοίρα τους και αν μου αρνηθούν τη βοήθεια, θα είμαι εκτεθειμένος και θα πρέπει να ζήσω με την απόρριψη.
Το σύστημα είναι ανταποδοτικό
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει, είναι το γεγονός ότι έχουμε μάθει σε μία ανταποδοτική κοινωνία. «Εγώ τι έχω να κερδίσω;». Σκεφτόμαστε λοιπόν, ότι αν δεχτούμε να μας βοηθήσουν, θα πρέπει να το ανταποδώσουμε και ίσως όχι άμεσα αλλά σε βάθος χρόνου και κάτω από άλλες συνθήκες.
Αν πάλι δεν ζητήσουν κάτι, τότε επεμβαίνει το αίσθημα της ντροπής και της ανησυχίας. Αν δεν μπορούμε να ανταποδώσουμε, τότε σκεφτόμαστε ότι θα πρέπει να κάνουμε κάτι για να μην ζορίσουμε πολύ αυτούς από τους οποίους ζητήσαμε την βοήθεια.
Ποιος ο λόγος να έχουμε ενοχές όμως; Γιατί να αισθανόμαστε άσχημα εφόσον ζητάμε κάτι και μας το δίνουν;
Είναι σημαντικό να μπορείς να ζητήσεις βοήθεια
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Για να ζητήσεις βοήθεια, σημαίνει ότι ξέρεις τις δυνάμεις σου και μέχρι που φτάνουν. Γνωρίζεις τα όρια και τις αντοχές σου και καταλαβαίνεις το σημείο που δεν θα μπορείς να ανταπεξέλθεις. Δεν έχει σημασία αν μιλάμε για σχολείο, σχολή ή κάποιο προσωπικό θέμα.
Μαθαίνεις να συνεργάζεσαι. Ζητώντας από τους άλλους να σε βοηθήσουν αναγκαστικά θα δουλέψεις με άλλα άτομα. Μέσα από αυτή την συνεργασία θα ανακαλύψεις τις δυνάμεις και τις αδυναμίες σου, όπως και αυτές των συνεργατών σου. Θα μάθεις να παζαρεύεις και να επιφορτίζεσαι ευθύνες, να κάνεις καταμερισμό εργασίας και να μοιράζεσαι την επιτυχία με άλλους. Αν δεν είναι αυτό εξέλιξη, τότε τι είναι;
Πως ζητάω από κάποιον να με βοηθήσει;
Καλό είναι να το κάνεις με ευθύτητα και ειλικρίνεια. Απλά πες το. Δεν χρειάζονται υπεκφυγές και μασημένα λόγια.
Να ξέρεις ακριβώς τι ζητάς. Δεν γίνεται να απευθυνθείς σε κάποιον έτσι γενικά. Καλό είναι να έχεις ένα πλάνο ενεργειών ή κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό σου.
Ζήτα αυτό που θες με αυτοπεποίθηση. Δεν ζητιανεύεις, ούτε παρακαλάς. Ίσως αισθάνεσαι ότι έτσι υποχρεώνεσαι στο άτομο από το οποίο ζητάς να σε βοηθήσει αλλά δεν έχει σημασία. Εφόσον δέχεται να σε βοηθήσει, θα πρέπει να το κάνει. Η δέσμευση είναι και από τις δύο πλευρές.
Και ειδικά αν το θέμα που έχεις είναι πιο βαθύ, τότε είναι καλό να ζητήσεις την βοήθεια ενός ειδικού.
Βασίλης Σέμπος
